Sevgili dostlar bugün ki yazımda sizlerle, son zamanlarda çok ilginç sonuçlar ve içeriklerle karşımıza çıkarak , bir sürü soru işaretlerini ve beraberinde kaygıyı da getiren chat-gpt ‘i ve türevlerini konuşacağız. İzlediğimiz , gördüğümüz ve işittiğimiz kadarıyla chat-gpt (ki artık chaty diye bahsedeceğim) karşımızda akıl almaz şekilde insanlığın bugüne kadar ürettiği hemen her bilgiye sahip, unutkanlığı olmayan , uyumayan yemeyen içmeyen kısacası insani acziyetlerin tümünün olmadığı bir varlık gibi duruyor. İnsan ile yaratıcı arasında bir noktada adeta.
Hayatımızda nerelerde nasıl kullanacağız sorusunu sormadan evvel insanların çoğunun aklına Hollywood filmleri ile de havsalalarımıza kazınan o robotların dünyayı ve insanlığı ele geçiren senaryoların yarattığı korku ve kaygılar hemencecik hortlayıveriyor. Ancak, sırası ile -nerede nasıl kullanacağız?
-bize veya chaty’e neler olacak? sorularını sorarak ve bunlara cevap arayarak ilerlemek bence daha mantıklıdır. Şimdi izninizle, burada önce hayatımızda nasıl bir konumda bulunduğuna dair bir kaç fikrimi paylaşacağım sonra da gelecekte neye dönüşecek veya biz neye dönüşeceğiz konusunda bir kaç tahminde bulunacağım.
Yakın zamanda adeta bir şok yaratacak nitelikte bir sürü videolar paylaşıldı sosyal mecralarda. Chaty adeta bir insan sıcaklığında ama insan üstü zeka ve donanıma sahip bir varlık gibi karşımızda. Bir kurgu veya bir filmin sahnesi değil. Hemen her dili biliyor, sizi görüyor, “özgün” yorumlar yapabiliyor , size yol yordam gösterebiliyor , akıl veriyor ve dahası. Tam olarak insan üstü bir asistan. Evet aslında bizim için tam olarak kişisel asistan pozisyonunda. Hayatımızı organize eden bizim yerimize hayatımızın rutin olan şeylerini takip eden inanılmaz bir asistan. Örneğin bir iş gününde; sizi evinizde tatlı bir alarmla uyandıran sonrasında mutfak araç ve gereçlerini sizin uyanma saatinizden önce zaten harekete geçirerek hazır hale getirdiği kahvaltınızı çayınızı (belki de gelecekte) önünüze koyan biri. Yetmedi sizin yerinize önden maillerinize mesajlarınıza göz gezdirip özetleyen buna göre önemli bir konu olursa size soran bildiren , o gün bekleyen faturalarınızı ödeyen, yatırımlarınızı size söyleyip sonra size akıl veren biri. Düşünsenize hemen herkesin böyle bir asistanı olduğunu. Ne büyük bir kolaylık değil mi? İşte tam burada durup soğuk bir yutkunma geliyor. Kolaylık mı ?
Gerçekten kolaylık ne bizim için? Bugün bizim için zor dediğimiz şeyleri makinelere yaptığımızda geriye bizim var olmamız için ne kalıyor ki ? Kritik noktalara karar veren bir genel müdür gibi olacağımızı mı düşünüyorsunuz ? Yoksa çalışmayan demir paslanacak mı? Neyse, Tv programlarında olduğu gibi ünlem işaretli sorular sorup az sonra demeyi bırakıp fikirlerimi paylaşayım . Bugüne kadar hayat yolunda gördüğüm en önemli şey konforun ve rahatlığın bizi çürüttüğüdür. Bizi biz yapan şeylerin hepsi acizliğimizin getirdiği mecburiyetlerdir. Öldürmeyen acıların güçlü kıldığı daha ileri götürdüğü bir varlığız. Örneğin bugüne kadar bizim yerimize ağırı kaldıran indiren , kıran döken , döktüğünü diken biçen bir sürü makine yaptık. Sonrasında o alanlardaki ustalık ve kabiliyetlerimizi kaybettik( kıyıda köşede bir avuç zanaatkarlar kaldı sadece). Bu ana kadar durum bize çok da ters gelmiyor açıkçası ve hatta kendi zevk ve haz alma amacımıza daha çok vakit ve nakit ayırma imkanı da yarattı. Adeta sadece yiyip için gezip dolaşıp edebiyat felsefe yapan burjuva olduk her birimiz( tabi ki hala dünyada bunlardan çok uzak olan ciddi bir kesim var o konuyu bunun dışında tutuyorum şimdilik ) diyebiliriz. Ancak şuan geldiğimiz noktada bizim yerimize onca ağır işi yapan makinelere ilave bir de bizim yerimize düşünen bir makine de yapıyoruz.
Evet tam olarak öyle gibi gözüküyor. Bizim yerimize de düşünen. Bir konuyu öğrenmek için sabahlara kadar çalışan , dil öğrenmek için diyar diyar gezmeye çalışan tabiri caizse her şeyde kafayı yakan bizler ve hiçbir şeyi öğrenme mecburiyetinde olmayan yarınlar. Hayalinizde beliren şeyler oldu mu şimdi ? Benim oldu. İnsanı insan yapan şey olan düşünme ve ben onun köreldiğini/eceğini görüyorum. Tıpkı diğer ustalık gerektiren yeteneklerimizi körelttiğimiz gibi. Peki Düşünme yeteneğimiz de körelirse ne olur? Basit cevap insan türü yok olur. Türümüzü bombalarla veya kaynakları tüketerek değil de en büyük yeteneğimizi yok ederek sessizce ortandan kaldıracağız gibi görünüyor. Bence bu durumu çoktan akıl eden bir kesim var. Bu sebepten ötürü sanki , önce elitist (her şeyi klasik yöntemlerle öğrenen temel , ilkel ihtiyaçları makinelerce giderilmiş , seçme genlerle doğmuş insanların oluşturduğu az kişili )bir medeniyet doğacak sonra bu medeniyet daha fazla hazırın cazibesine dayanamayıp kendini ya yok edecek veya derinlerde olan “türün devamı acil fonksiyonu” devreye girip bize -bir tür teknolojilerimizi sıfırlayarak bizi daha ilkel hayata mecbur kılacak- bir olay yaratacak. Sonra hikaye kaldığı yerden devam edecek belki de.
Korku dolu bir senaryo gibi duruyor tüm bu gelecek senaryoları , tahminleri değil mi? Oldum olası zaten ürkmüşümdür geleceğin getireceklerinden. Çünkü gelenler her zaman bir şeyleri de götürmüştür. Yapımız gereği de anılarımızı, benliğimizi var eden, geçmişimizin bir parçası olan bu yeni gelenler yüzünden gidenlere, insan üzülmeden bir burukluk yaşamadan edemiyor ki. Ancak akacak kan da damarda durmaz. Su akıp yolunu öyle ya da böyle bulacak. Ayrıca şu da bir gerçek ki, bu teknolojileri kullanırken bize bizi var eden yetenekler konusunda çok da yardımcı olmaması(en azından yardımcı seviyesinde tutmak) için çalışmamız lazım gibi. Her şeye rağmen matematiği zorluklar yaşayarak öğrenmeye, yeni bir dil öğrenmek için hafızamızı yakmaya ihtiyacımız var. Kısacası benim bu yazı veya sizlerin benzerini yazmak ve daha niceleri üretmek için gereken yeteneklerimizi olgunlaştıran her zorluğa sadece benim değil tüm insanlığın ihtiyacı var. Bu yüzden , her şeyimizi başkasına yaptırmaya çalışma gayretimize bir yerde son vermemiz veya bir seviyede sabit tutmamız gerekmekte. Chaty ve türevlerine de bizi köreltmek yerine daha da güçlü kılacak alanlara taşımaya ihtiyacımız var.
Not: Bu yazıda kullandığım görsel öğeler Ms Copilot yardımı ile üretilmiştir 🙂