Uygulama mimarileri, uygulamanın nasıl geliştirildiğinden, nasıl yayına alındığına kadar planlanan adımlar dizisidir.
MONOLİTİK MİMARİ NEDİR?
Monolitik mimari, bir uygulamanın tüm bileşenlerinin tek bir parça olarak birleştirildiği bir yazılım mimarisidir. Kullanıcı arayüzü ve erişim kodu tek bir programda birleştirilir. Bu yaklaşımda, uygulama genellikle tek bir dosya veya tek bir proje içinde yer alır ve tüm işlevselliği içeren bir monolitik yapı oluşturur.
Monolitik mimari, uygulama bileşenlerinin birbirleriyle sıkı bir şekilde bağlı olduğu anlamına gelir. Örneğin, kullanıcı arayüzü (user interface) iş mantığı, veri tabanı erişimi ve diğer işlevler tek bir uygulama içinde yer alır ve bu bileşenler birbirlerine doğrudan erişim sağlar.
Bu mimariyi aşağıdaki bir şemada gösterebiliriz;
Monolitik mimari kullanılan bir e-ticaret platformunda, tüm işlevler ve bileşenler tek bir uygulama içinde yer alır.
- Monolitik Uygulama : Tüm işlevleri tek bir uygulama içinde barındıran bir monolitik yapıdır. Ürün yönetimi, kullanıcı yönetimi, sepet işlemleri, ödeme işlemleri ve diğer tüm işlevler aynı uygulama içindedir.
- Tek Veritabanı : Tüm veriler, tek bir veritabanında saklanır. Ürün bilgileri, kullanıcı profilleri, sepet içeriği ve sipariş verileri aynı veritabanında tutulur.
- Monolitik Dağıtım : Uygulamanın tüm bileşenleri tek bir paket olarak dağıtılır. Her bir güncelleme veya değişiklik tüm uygulamayı etkiler. Örneğin, br ürünün eklenmesi veya uygulamaya bir özelliğin eklenmesi, tüm uygulamanın yeniden dağıtılmasını gerektirebilir.
MONOLİTİK MİMARİ KATMANLARI NELERDİR?
Monolitik mimari temelde 3 katman (layer) üstüne biner. Bunlar;
- Presentation Layer (Kullanıcı Arayüzü) : Kullanıcının gördüğü katmandır.
- Bussines Layer (İş Mantığı Katmanı) : Aslında projede yaptığımız her şeydir. Veri ekleme, güncelleme, silme, okuma işlemleri gibi ana aksiyonlarımız bu katmanda işlenir.
- Data Access Layer (Veri Erişim Katmanı) : Projemizde verilerin tutulduğu katmandır.
AVANTAJLARI NELERDİR?
Monolitik mimarinin bazı avantajları şunlardır;
- Basitlik : Monolitik mimaride, tüm bileşenler tek bir yapıda birleştirildiği ve tek bir uygulama olarak dağıtıldığı için başlangıçta basitlik sunar. Bileşenler arasındaki bağımlılıklar daha az karmaşıktır ve uygulamanın genel yapısı daha kolay anlaşılır.
- Geliştirilme Kolaylığı : Monolitik mimaride, bileşenler arasında doğrudan erişim olduğu için veri ve işlevlerin paylaşımı kolaydır. Ayrıca, tek bir teknoloji kullanıldığı için farklı teknolojilere olan ihtiyaç daha azdır.
- Performans : Monolitik mimaride, bileşenler doğrudan çağrılar yapıldığı için iletişim maliyeti düşüktür. İşlemler hızlı bir şekilde gerçekleşir ve bileşenlerin ayrı ayrı konfigürasyonu veya dağıtımıyla uğraşmak gerekmez.
- Kolay Dağıtım : Tüm bileşenlerin tek bir uygulama olarak dağıtıldığı monolitik mimari, dağıtım sürecini basitleştirir çünkü tek bir paketin dağıtılması yeterlidir ve bileşenlerin ayrı ayrı konfigürasyonları veya dağıtımıyla uğraşmak gerekmez.
- Başlangıç Maliyeti : Monolitik mimari, tek bir uygulama üzerinde çalıştığı için altyapı maliyetleri ve yönetim maliyetleri genelde az olur.
- Daha Kolay Hata Ayıklama ve Test : Monolitik uygulama tek ve bölünmez bir uygulama olduğundan uçtan uca testleri çok daha hızlı şekilde gerçekleştirilir.
DEZAVANTAJLARI NELERDİR?
Monolitik mimarinin bazı dezavantajları şunlardır;
- Büyüme ve Ölçeklendirilme : Tüm bileşenler bir arada olduğu için uygulamanın büyümesi ve ölçülmesi zor olabilir. Bir bileşenin yeniden ölçeklendirilmesi, tüm uygulamanın ölçeklendirilmesini gerektirebilir. Bu da gereksiz kaynak kullanımına ve performans sorunlarına yol açabilir.
- Bakım ve Güncelleme Zorlukları : Monolitik uygulamaların bakımı ve güncellenmesi zor olabilir. Bir bileşenin güncellenmesi veya değiştirilmesi, tüm uygulamanın yeniden dağıtılması gerekebilir. Bu, hataları giderme ve yeni özellikleri uygulamada yayınlama sürecini karmaşıklaştırabilir.
- Bağımlılık Sorunları : Monolitik mimaride, bileşenler birbirlerine sıkı bir şekilde bağlıdır. Bu bileşende yapılan değişikliklerin diğer bileşenlere olan etkisi olabilir ve hatalara neden olabilir. Bu da geliştirme sürecini zorlaştırabilir ve değişiklik yapmayı riskli hale getirebilir.
- Ekip İşbirliği : Monolitik mimaride, farklı ekiplerin bağımsız olarak çalışması zor olabilir. Herhangi bir değişiklik veya güncelleme, tüm ekibin işbirliği yapmasını gerektirebilir. Bu da geliştirme süreini uzatabilir ve hızlı tepki verme yeteneğini sınırlayabilir.
- Teknoloji Seçimi : Monolitik mimaride, tüm bileşenler aynı teknoloji üzerinde çalışır. Bu, farklı teknolojilerin ve dillerin kullanılmasını sınırlar. Bu durum, yeni ve modern teknolojilerin kullanılmasını veya uygun teknoloji seçimini engelleyebilir.
Sonuç olarak;
Monolitik mimari, başlangıçta basitlik, geliştirme kolaylığı ve performans gibi avantajlar sunabilir. Küçük ve orta ölçekli projelerde veya hızlı prototipler oluşturulması gereken durumlarda tercih edilebilir. Ayrıca, altyapı maliyetleri ve başlangıç maliyeti düşük olabilir. Ancak, büyük ve karmaşık projelerde ölçülenebilirlik, bakım ve güncelleme zorlukları gibi dezavantajlar ortaya çıkabilir.
