Network Nedir?
Network, farklı bilgisayarların ve diğer iletişim cihazlarının birbirleriyle veri ve bilgi paylaşımı yapabilmesini sağlayan bir bağlantı ağıdır. Bir ağ, bilgisayarlar, yazıcılar, sunucular, yönlendiriciler ve diğer cihazlar arasında veri transferini kolaylaştırır. İnternet, geniş bir ağdır ve dünya çapında milyarlarca cihazı birbirine bağlar. Bir network, bilgisayarlar arasındaki iletişimi sağlar ve verilerin hızlı ve güvenli bir şekilde taşınmasına yardımcı olur.
Kablolu ve kablosuz ağlar arasındaki farklar;
| Kablolu Ağlar | Kablosuz Ağlar |
| Kablolar veya fiber optik kablolar kullanır. | Elektromanyetik dalgalar aracılığıyla veri iletişimi sağlar. |
| Genellikle daha hızlı ve güvenilirdir. | Veri hızı ve güvenilirlik sinyal gücüne bağlıdır. |
| Kablolama gerektirir ve hareketlilik sınırlıdır. | Hareketli cihazlara bağlanmayı destekler ve kablolama gerektirmez. |
Network Ağları Nasıl Çalışır?
Bir ağın nasıl çalıştığını anlamak için, öncelikle ağın tanımını yapmak önemlidir. Bir ağ, bir veya daha fazla cihazın birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan bir sistemdir. Bu cihazlar, bilgisayarlar, telefonlar, yazıcılar ve sunucular gibi çeşitli cihazlar olabilir. Ağ, bu cihazların birbirleriyle bağlantı kurmasını ve veri iletişimini sağlayarak bilgi paylaşımını mümkün kılar.
Ağların çalışma prensibi, veri iletişimi ve bağlantı sağlama işlemine dayanır. Bir ağ, iki temel bileşenden oluşur: donanım ve yazılım. Donanım bileşeni, ağın fiziksel yapısını oluşturan cihazlardır. Ethernet kablosu, kablosuz erişim noktası, yönlendirici ve anahtar gibi ağ ekipmanları bu bileşene örnek olarak verilebilir.
Yazılım bileşeni ise, ağ yönetimi ve kontrolünü sağlayan programlardır. Ağ protokollerinin uygulandığı bu yazılımlar, verilerin doğru bir şekilde iletilmesini ve cihazların veri alışverişi yapabilmesini sağlar. Örneğin, IP (Internet Protocol), TCP (Transmission Control Protocol) ve DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) gibi protokoller, ağda veri iletişimini sağlayan önemli yazılımlardır.
Ağlar, veri iletişimini sağlamak için belirli bir yapıya sahiptir. Bu yapıda, istemci ve sunucu olarak adlandırılan iki temel rol bulunur. İstemci, ağ hizmetlerinden faydalanan ve veri talep eden cihazları temsil ederken, sunucu ise bu talepleri karşılayan ve hizmet veren cihazları simgeler. Örneğin, bir web tarayıcısı kullanarak bir web sitesine erişmek istediğinizde, bilgisayarınız istemci rolünü üstlenir ve web sitesi sunucu rolünü üstlenir.
Bir istemci, hedefine ulaşmak için veri talepleri gönderir ve sunucu, bu taleplere yanıt vererek istemcinin istediği bilgileri sağlar. Bu süreç, ağda veri paketlerinin iletimiyle gerçekleşir. Veri paketleri, istemciden sunucuya ve sunucudan istemciye doğru seyahat ederken, ağ ekipmanları tarafından yönlendirme yapılır ve doğru hedefe iletilir.
Ağın çalışması için iletişim protokolleri ve IP adresleme sistemi önemlidir. İletişim protokolleri, veri paketlerinin doğru bir şekilde iletilmesini sağlar ve veri hırsızlığına karşı güvenlik önlemlerini uygular. IP adresleme sistemi ise, her cihaza benzersiz bir kimlik atar ve bu sayede cihazlar arasında iletişim kurulmasını sağlar. IP adresleri, veri paketlerinin doğru hedefe yönlendirilmesini sağlayan önemli bir bileşendir.
IP Nedir?
IP kısaltmasının açılımı “İnternet Protokolü”dür. IP protokolü, internet üzerinden veri alışverişi yapılırken gerçekleşen yönlendirmenin kurallarını düzenler. Dilimizde yönlendirme protokolü olarak da tanımlanabilir. İnternet kullanan kişiler tarafından sıkça duyulan IP adresi ise, veri alışverişi yapan cihazların ağ üzerindeki adresleridir. IP adresi, internet ağına bağlı cihazlara verilen sanal bir adrestir. Bu adresler sayesinde, ağ üzerindeki bir bilginin hangi cihazdan hangi cihaza iletileceği belirlenir.
TCP Nedir?
İngilizce açılımı “Transmission Control Protocol” olan TCP, cihazlar arasındaki veri transferinin herhangi bir veri kaybı olmadan yürütülmesini sağlar. TCP protokolü ile veri alışverişi yapılırken iki veya daha fazla cihaz arasında kimlik doğrulaması gerçekleşir. Veri, karşı tarafa birden fazla küçük paket halinde gönderilir ve kayıp yaşanmadan iletişim sağlanır.
TCP protokolünün işleyişi üç farklı aşamadan oluşur. İlk aşamada; bir noktadan diğerine bağlantı isteği iletilir. İkinci aşamada ise, bağlantı onaylanır ve veri transferine başlanır. Üçüncü aşamada; veri transferinin tamamlandığı cihazlara iletilerek bağlantı sona erdirilir.
DHCP Nedir?
DHCP yani Dynamic Host Configuration Protocol – Dinamik Ana Bilgisayar Yapılandırma Protokolü, bir sunucunun ağdaki bir bilgisayara otomatik olarak bir IP adresi atamasını sağlayan bir ağ protokolüdür. Bu, bir ağ yöneticisinin bir ağdaki tüm cihazlara manuel olarak IP adresleri ataması ihtiyacını ortadan kaldırır.
DHCP, bir bilgisayarın veya istemcinin ağdaki bir DHCP sunucusundan bir IP adresi istemesine izin vererek çalışır. DHCP sunucusu daha sonra istemciye kullanılabilir bir IP adresi atar ve istemciye varsayılan ağ geçidi ve DNS sunucusu gibi diğer ağ yapılandırma bilgilerini sağlar.
DHCP kullanımı, bir ağdaki IP adreslerinin daha kolay yönetilmesine olanak tanır ve IP adreslerinin benzersiz ve düzgün yapılandırılmış olmasını sağlar. DHCP artık kullanılmayan IP adreslerini otomatik olarak geri dönüştürebildiğinden, IP adreslerinin daha verimli kullanılmasına da olanak tanır.
TCP/IP Nasıl Çalışır?
Sistem bir mesaj yolladığında tamamını birden gönderseydi ve yolda bir sıkıntı yaşansaydı, bu durumda mesajın yeniden gönderilmesi gerekirdi. TCP/IP ile ise her mesaj paketlere ayrılır. Yollanan paket grupları, hedef uçta yeniden bir araya gelir.
Ayrıca, TCP/IP iletişim görevlerini farklı katmanlara böler. Her katmanın farklı bir görevi bulunur. Veriler, alınmadan önce dört ayrı katmana uğrar. Daha sonra TCP/IP, verileri yeniden bir araya getirmek için bu katmanlardan ters sırayla geçer.
Bir ağa bağlı cihazlar arasında iletilen veriler, bu katmanlardan geçerek kaynaktan hedefe ulaşır.
TCP/IP Katmanları
TCP/IP protokolü birden fazla katmandan oluşmaktadır. Bu katmanlar Uygulama Katmanı, Taşıma Katmanı, İnternet Katmanı ve Ağ Katmanı olarak sıralanır.
Uygulama Katmanı
Bu katmanda; kullanılan sunucular, uygulamalar ve programların türüne göre farklı protokoller çalıştırılmaktadır. Uygulama katmanında bulunan protokoller; SMTP, FTP, HTTP olarak örneklendirilebilir.
Taşıma Katmanı
Bu katmanda yer alan protokoller TCP ve UDP’dir. Görevleri, bir üst katmandan gönderilen veriyi paketlemek ve bir alt katmana iletmektir.
İnternet Katmanı
IP ve ICMP protokolleri, internet katmanında yer alırlar ve kaynaktan gelen verinin, hedefe yönlendirilmesini sağlarlar.
Ağ Katmanı
Son katman olan ağ katmanında, verilerin fiziksel bir şekilde görüntülenmesi gerçekleşir. Bu katmanda veri işlenerek “1”ler ve “0”lar haline getirilir.
TCP/IP’nin Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?
TCP/IP’nin avantajları ve dezavantajları aşağıdakileri içerir:
Avantajları
- Mesafe ne olursa olsun cihazlar arasında istikrarlı bir bağlantı oluşturmanıza yardımcı olur.
- Farklı işletim sistemlerinde kusursuz çalışır.
- Farklı yönlendirme protokollerini destekler (IGP ve EGP protokolleri, sınıflı ve sınıfsız protokoller vb.).
- Ölçeklendirebileceğiniz bir istemci-sunucu mimarisine sahiptir.
- Açık kaynaklıdır.
- Hafiftir.
Dezavantajları
- Kurulumu ve izlenmesi kolay değildir.
- Taşıma katmanı bazen zahmetlidir.
- TCP/IP’deki protokolleri kolayca değiştiremezsiniz.
TCP/IP Modeli ve OSI Modeli
OSI modeli, ağ bileşenleri arasındaki haberleşmenin nasıl işlediğini tanımlar. Bir verinin ağ ortamından hedefe ulaştığında nasıl görüntülendiği OSI modeli ile tanımlanır. Farklı işletim sistemlerinin birbiri ile olan iletişimi de OSI modeli ile sağlanır.
OSI modeli, TCP/IP modelinden farklı olarak 7 katmandan oluşur. OSI modelinde sırasıyla; Uygulama Katmanı, Sunum Katmanı, Oturum Katmanı, Taşıma Katmanı, Ağ Katmanı, Veri Bağlantısı Katmanı ve Fiziksel Katman yer alır.
OSI modeli karmaşık bir yapıya sahip olduğu için TCP/IP protokolü geliştirilmiştir. TCP/IP protokolünde, OSI modelinin katmanları daha basit alt katmanlara ayrılmıştır.
